Dòng tộc

GIA PHẢ DÒNG HỌ NÊN LẬP THEO HÀNG DỌC

Từ xưa các cụ thường viết theo hàng dọc, (viết hết hàng trưởng rồi đến hàng thứ) đúng theo dòng đích tôn . Theo sách Thọ Mai gia lễ viết : đích tôn: Con trưởng ở đâu → bàn thờ tổ, giỗ chạp chính ở đó. Đây là lệ chuẩn, Giải thích cho rõ gốc tích :

1. Đích tôn là gì? (嫡孫)Đích tôn = con trai trưởng của dòng chính Là người: Kế tự Giữ hương đăng Chủ tế trong các kỳ giỗ, lễ. Sách lễ xưa gọi là: “Trưởng tử chủ tế” (長子主祭)

2. Vì sao không phụ thuộc vào nhà đất hương hỏa? Hương hỏa là vật Đích tôn là người Người giữ lễ cao hơn người giữ của. Cho nên: Con út giữ nhà cha mẹ → giữ tài sản hương hỏa. Con trưởng ở nơi khác → vẫn là chủ tế hợp pháp. Không thể vì giữ nhà mà “lấn vai” đích tôn.

3. Trường hợp ngoại lệ (lệ bất đắc dĩ) Chỉ khi: Con trưởng tuyệt tự Con trưởng bất hiếu, bỏ thờ Hoặc có di chúc – tổ ước ghi rõ khác đi Thì mới: “Lập thứ vi tông” (lấy con thứ thay dòng chính)

Kết luận rành mạch. Theo dòng đích tôn: con trưởng đâu → thờ tự đó. Con út hưởng hương hỏa không mặc nhiên là chủ tế Giỗ chính, văn tế, tế lễ → thuộc con trưởng Một câu để nói trong họ (rất gọn, rất chắc) “Hương hỏa giao người giữ, thờ tự giao đích tôn.” Câu hỏi này rất chuẩn Nho lễ, và câu trả lời có thứ bậc rõ ràng, không mập mờ.

Xin nói ngắn – chắc – đúng lệ đích tôn: Kết luận dứt khoát Con trưởng chết → CHÁU ĐÍCH TÔN kế tự, không phải em trai thứ. Thứ tự kế thừa thờ tự (theo Nho lễ)

Ưu tiên số 1: Cháu đích tôn Tức là con trai của con trưởng Dù còn nhỏ → vẫn là người kế tự Em trai chỉ phụ tế, trông nom tạm thời.

Lệ xưa gọi là: “Phụ tử tương truyền, tông pháp bất đoạn” (Cha – con truyền nhau, dòng tông không được đứt)

2 Khi nào mới đến em trai thứ? Chỉ khi con trưởng tuyệt tự, tức là: Không có con trai Hoặc con trai đã mất hết, không nối được dòng Khi đó mới: “Huynh tử đệ kế” (Anh mất, em nối) Vì sao không cho em trai vượt cháu? Vì nếu cho em trai lên trước → đứt dòng đích Cháu đích tôn bị hạ xuống hàng thứ → trái tông pháp Ví dụ dễ hiểu Ông → Con trưởng → Cháu đích tôn ➡ Dòng thẳng Ông → Con thứ ➡ Dòng ngang .

Dòng thẳng luôn ưu tiên hơn dòng ngang. Một câu lệ rất gọn để nói trong họ “Trưởng tử tuy vong, đích tôn kế tự.” Kết luận cuối

Con trưởng chết → cháu đích tôn thờ tự . Em trai thứ chỉ thay tạm, không phải chủ tế . Em trai chỉ lên khi tuyệt tự thật sự

.Vậy nên viết theo hàng dọc rất hợp lý, ngày nay ta nên duy trì.